Κυριακή 21 Απριλίου 2013

ΠΛΑΤΩΝ - ΓΟΡΓΙΑΣ 479. ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΩΦΕΛΙΜΟΤΗΤΑΣ ΤΗΣ ΤΙΜΩΡΙΑΣ ΤΗΣ ΑΔΙΚΙΑΣ.


Σωκράτης: Συμβαίνει λοιπόν το μέγιστο κακό να είναι η αδικία και το να αδικεί κανείς;
Πώλος:Φαίνεται οτι το μέγιστο κακό είναι η αδικία.
Σωκράτης:Φάνηκε λοιπόν οτι η απαλλαγή από το κακό τούτο είναι το να τιμωρήται δια τις κακές του πράξεις;
Πώλος:Σχεδόν ούτως έχει το πράγμα.
Σωκράτης: Το να μην τιμωρείται κανείς βέβαια για τις κακές του πράξεις είναι διατήρηση του κακού εις την ψυχήν.
Πώλος:Ναι.
Σωκράτης:Λιγότερο λοιπόν κακό είναι το να δίνει κανείς λόγο των πράξεών του.Το να μην τιμωρήται δε για τις κακές του πράξεις είναι πρώτο και μέγιστο από όλα τα κακά.
Πώλος:Φαίνεται οτι ούτως έχει το πράγμα.
Σωκράτης:Περί τούτου άραγε φίλε μου,διαφωνήσαμε,συ μεν θεωρών ευτυχή τον Αρχέλαο τον διαπράξαντα μεγίστας αδικίας και ουδόλως τιμωρηθέντα,εγώ δε τουναντίον πιστεύων πως,είτε ο Αρχέλαος* είτε οποιοσδήποτε άλλος αδικήσας μένει ατιμώρητος,είναι απαραιτήτως δυστυχής περισσότερο από κάθε άλλον άνθρωπο, και οτι ο αδικών πάντοτε είναι δυστυχέστερος του αδικούμενου,και ο μη τιμωρούμενος δια τας αδικίας του δυστυχέστερος του τιμωρουμένου;Αυτά δεν έλεγα εγώ;
Πώλος: Ναι.
Σωκράτης: Απεδείχθη λοιπόν οτι έλεγα αλήθεια;
Πώλος: Φαίνεται οτι απεδείχθη πως είχες δίκαιο για όσα έλεγες.
Σωκράτης: Ας είναι.Εάν λοιπόν ταύτα είναι αληθή,Πώλε,ποια είναι η μεγάλη χρησιμότητα της ρητορικής;Διότι πρέπει,ως βέβαια εξάγεται από όσα συζητήσαμε και συμφωνήσαμε,να προφυλάσσεται πολύ καθένας να μην αδικήσει,διότι αδικών θα έχει αρκετό κακό.Έτσι δεν είναι;
Πώλος: Μάλιστα.
Σωκράτης: Εάν δε βέβαια αδικήσει ή ο ίδιος,ή κανένας από αυτούς δια τους οποίους ενδιαφέρεται,πρέπει εκουσίως να τρέχει εκεί όπου τάχιστα θα τιμωρηθεί,δηλαδή προς τον δικαστή,καθώς πρέπει τρέχοντας να σπεύσει προς τον γιατρό,για να μην χρονίσει το νόσημα της αδικίας και καταστήσει την ψυχή πλήρη πάντων κακών και αθεράπευτη,ή τί να σκεφτούμε πέρι του ζητήματος τούτου Πώλε; Εάν,όσα προηγουμένως παραδεχθήκαμε,είναι αληθή,δεν είναι ανάγκη και ταύτα κατ' αυτόν τον τρόπο να συμφωνούν προς εκείνα,όχι δε κατ' άλλον τρόπο;
Πώλος:Ούτω πρέπει να συμφωνούν,διότι ουδέν εις όσα λέγεις Σωκράτη,δυνάμεθα να αντιτάξουμε.
Σωκράτης: Δια να απολογήται λοιπόν κανείς δια τας αδικίας του ή τας αδικίας των γονέων του,των φίλων,των τέκνων,της πατρίδος,όταν αυτή αδικεί,ουδόλως μας χρειάζεται η ρητορική,Πώλε,εκτός αν υποθέσει κανείς οτι πρέπει να την μεταχειριζόμαστε για τα ενάντια τούτου,δηλαδή οτι μας χρειάζεται να κατηγορεί κανείς προπάντων μεν τον εαυτό του,έπειτα δε τους συγγενείς και τους άλλους φίλους, που συμβαίνει εκάστοτε να αδικούν,και να μην κρύπτει,αλλά να φανερώνει το αδίκημα,για να τιμωρηθεί και να θεραπευθεί,και να αναγκάζει και τον εαυτό του και τους άλλους να μην δειλιάζουν,αλλά να παρέχει με κλειστά μάτια και με γενναιότητα,καθώς παρέχει εαυτόν εις τον ιατρόν να του κάνει εγχείριση και να τον καυτηριάσει,επιδιώκοντας το καλό και ωφέλιμο,μην υπολογίζοντας τον πόνο,εάν μεν διέπραξε αδικίες άξιες μαστιγώσεως,παρέχων εαυτόν να μαστιγώνεται,εάν δε φυλακίσεως,να φυλακίζεται,εάν δε άξιες χρηματικής ποινής,πληρώνων,εάν άξιες εξορίας,φευγων από την πόλη,εάν δε άξιες θανάτου,αποθνήσκων,αυτός πρώτος γινόμενος κατήγορος του εαυτού του και των άλλων συγγενών και δι'αυτόν τον σκοπόν μεταχειριζόμενος την ρητορική,ίνα,αφού φανερωθούν τα αδικήματα,απαλλαγεί και αυτός και οι συγγενείς του της μέγιστης αδικίας.

*Ο Αρχέλαος ήταν Μακεδόνας που είχε διαπράξει πολλοστά εγκλήματα προκειμένου να πάρει την εξουσία και ο Πώλος στο 471 c τον θεωρεί ευτυχή.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Related Posts with Thumbnails